Ένας πυροσβεστήρας ή περισσότεροι είναι αναγκαίο να υπάρχουν σε κάθε χώρο (σπίτι, γραφείο, εργαστήριο, αυτοκίνητο) για την καταστολή πυρκαγιών στο αρχικό τους στάδιο, για την προστασία της ζωής και της περιουσίας σας. Γι' αυτό το λόγο σε ορισμένες περιπτώσεις η ύπαρξη πυροσβεστήρων και άλλων μέσων πυροπροστασίας και πυρανίχνευσης επιβάλλεται από την ελληνική νομοθεσία.
Εάν δεν έχετε κανένα πυροσβεστήρα θα σας συμβουλεύαμε να προμηθευτείτε και να ενημερωθείτε για τον τρόπο λειτουργίας τους σε περίπτωση που χρειαστεί να τους χρησιμοποιήσετε. Εμείς σας ευχόμαστε να μην χρειαστεί ποτέ.
Όσο ζωτικής σημασίας είναι να έχετε πυροσβεστήρες άλλο τόσο κρίσιμο είναι να έχετε επιλέξει το σωστό τύπο ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε χώρου. Η επιλογή τύπου πυροσβεστήρα έχει κρίσιμη σημασία. Η χρήση λάθος τύπου πυροσβεστήρα μπορεί να είναι επικίνδυνη και σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να εξαπλώσει την πυρκαγιά αντί να την καταστείλει!
Τί πρέπει να λάβετε υπόψη κατά την αγορά πυροσβεστήρα;
Πρώτα πρέπει να αναλογιστείτε τις χρήσεις του συγκεκριμένου χώρου. Για παράδειγμα σε μια κουζίνα είναι πιθανόν να προκληθεί πυρκαγιά από κάποιο ατύχημα με το καυτό λάδι κατά το μαγείρεμα. Σε τέτοια περίπτωση αντί να χρησιμοποιήσετε πυροσβεστήρα νερού που θα έκανε την φωτιά πολύ πιο έντονη θα πρέπει να προτιμήσετε ένα πυροσβεστήρα ξηράς σκόνης ABC ή ιδανικότερα έναν πυροσβεστήρα Wet chemical κλάσης F.
Αντίστοιχα σε ένα δωμάτιο με ευαίσθητα και μεγάλης αξίας αντικείμενα θα ήταν ασφαλέστερη η χρήση πυροσβεστήρα διοξειδίου του άνθρακα που δεν αφήνει επιβλαβή κατάλοιπα για συσκευές όπως υπολογιστές, στερεοφωνικά κ.ά.
- Έτσι θα σας συνιστούσαμε κατά την αγορά πυροσβεστήρα να λάβετε υπόψη δύο παράγοντες κυρίως:
- Το υλικό των αντικειμένων που θέλετε να προστατεύσετε και
- Το κατασβεστικό υλικό του πυροσβεστήρα να είναι το πιο αποτελεσματικό στην καταστολή της πυρκαγιάς που πιθανόν να προκληθεί από τα αντικείμενα που θέλετε να προστατεύσετε.
Λόγω της ποικιλίας της χημικής σύστασης των καύσιμων υλών, σε κάθε περίπτωση απαιτείται και διαφορετική χημική ουσία για την κατάσβεσή τους (κατασβεστικό υλικό). Στη συνέχεια θα εξηγήσουμε ποιός τύπος πυροσβεστήρα πρέπει να χρησιμοποιείται σε κάθε τύπο πυρκαγιάς.
Τύποι πυροσβεστήρων & καταλληλότητα ανάλογα με την πυρκαγιά
Λόγω της ποικιλίας της χημικής σύστασης των καύσιμων υλών, δεν υπάρχει -ακόμα- πυροσβεστήρας που να είναι κατάλληλος και το ίδιο αποτελεσματικός για όλους τους τύπους πυρκαγιών. Έτσι οι τύποι των πυρκαγιών έχουν κατηγοριοποιηθεί διεθνώς σε κλάσεις και αντίστοιχα έχουν κατηγοριοποιηθεί και οι πυροσβεστήρες αναλόγως σε ποιες κλάσεις πυρκαγιών αποδίδουν καλύτερα.
Οι πυροσβεστήρες χωρίζονται σε 6 κατηγορίες με βάση το κατασβεστικό υλικό που περιέχουν και κάθε κατηγορία χρησιμοποιείται σε ένα ή περισσότερους τύπους πυρκαγιών τις οποίες αναλύουμε παρακάτω.
Πυροσβεστήρες ανά τύπο Πυρκαγιάς
| Κλάση | Καύσιμη ύλη | Κατάλληλος τύπος πυροσβεστήρα |
|---|---|---|
| A | Ξύλο, χαρτί, ύφασμα, λάστιχο, πλαστικό, συνήθη απορρίμματα. | Νερού, Water mist, Ξηράς σκόνης, Αφρού, Wet chemical |
| B | Εύφλεκτα υγρά (Βενζίνη, πετρέλαιο, βερνίκι, λαδομπογιές, γράσα, κ.λπ.) | CO2, Ξηράς σκόνης, Αφρού |
| C | Εύφλεκτα αέρια (Φυσικό αέριο, μεθάνιο, προπάνιο, κ.ά) | Ξηράς σκόνης, Water mist |
| D | Εύφλεκτα μέταλλα (Μαγνήσιο, ποτάσιο, τιτάνιο, ψευδάργυρος, ασβέστιο, λίθιο, ζιρκόνιο, με εξαίρεση μέταλλα που καίγονται σε συνδυασμό με αέρα ή νερό π.χ. Νάτριο) | Ξηράς σκόνης ειδικού τύπου |
| E | Πυρκαγιά με παρόντα εξοπλισμό που λειτουργεί με ηλεκτρικό ρεύμα (Υπολογιστές, πρίζες, κ.λπ.) | CO2, Ξηράς σκόνης, Water mist |
| F | Ακόρεστα έλαια και λίπη σε εστίες μαγειρέματος | Wet chemical |
Αναλυτικότερα:
Ξηράς σκόνης : Οι πυροσβεστήρες ξηράς σκόνης είναι οι πιο διαδεδομένοι επειδή μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κατάσβεση των περισσότερων τύπων πυρκαγιών. Είναι κατάλληλοι για πυρκαγιές A, B, C και E. Οι πυροσβεστήρες ξηράς σκόνης περιέχουν σκόνη και πεπιεσμένο άζωτο και ανάλογα με την ποικιλία της σκόνης κατηγοριοποιούνται σε:
- BC : Το κατασβεστικό υλικό αυτό περιέχει όξινο ανθρακικό νάτριο ή όξινο ανθρακικό κάλιο. Είναι μη τοξικό, μη αγώγιμο ηλεκτρικά και μη διαβρωτικό. Μετά τη χρήση αφήνει ήπια κατάλοιπα, τα οποία θα πρέπει να καθαρίζονται επιτόπου για την αποτροπή φθορών σε ευαίσθητα υλικά. Ο καθαρισμός μετά τη χρήση είναι εύκολος, με ηλεκτρική σκούπα, ξεσκόνισμα ή ξέπλυμα με νερό.
- ABC : Το κατασβεστικό υλικό αυτό περιέχει δισόξινο φωσφορικό κάλιο, μία κίτρινη σκόνη μη αγώγιμη ηλεκτρικά, αλλά ελαφρώς διαβρωτική αν συνδυαστεί με υγρασίες. Μετά τη χρήση αφήνει κολλώδη κατάλοιπα τα οποία αν δεν καθαριστούν αμέσως μπορούν να προκαλέσουν ζημιά σε ηλεκτρικές, ηλεκτρονικές συσκευές και άλλα ευαίσθητα υλικά.
Προτείνεται να υπάρχει ένας πυροσβεστήρας ξηράς σκόνης 1 ή 2 Kg για μέσα μεταφοράς και 3 έως 6 Kg ανά όροφο για κατοικίες και επαγγελματικούς χώρους.
Διοξειδίου του άνθρακα : Οι πυροσβεστήρες διοξειδίου του άνθρακα χρησιμοποιούνται για κατάσβεση πυρκαγιών τύπου Β και Ε. Περιέχουν διοξείδιο του άνθρακα υπό υψηλή πίεση. Σβήνουν την πυρκαγιά αφαιρώντας της το οξυγόνο. Σε περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει άλλος πυροσβεστήρας μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για πυρκαγιές τύπου Α αλλά με περιορισμένη αποτελεσματικότητα. Είναι ηλεκτρικά μη αγώγιμοι και το πλεονέκτημά τους είναι ότι δεν αφήνουν κατάλοιπα μετά τη χρήση τους γι΄αυτό αποτελούν μια καλή επιλογή για πυρκαγιές όπου υπάρχει ευαίσθητος εξοπλισμός όπως υπολογιστές, τηλεοράσεις κ.λπ.
Αφρού : Οι πυροσβεστήρες αφρού χρησιμοποιούνται για κατάσβεση πυρκαγιών τύπου Α και Β και σε περίπτωση ανάγκης σε τύπου F με περιορισμένη όμως αποτελεσματικότητα. Ο αφρός σβήνει την πυρκαγιά δημιουργώντας ένα κάλυμμα πάνω από την εστία ώστε να μην μπορεί να “αναπνεύσει”. Μετά την χρήση καθαρίζεται με νερό χωρίς να αφήνει κατάλοιπα.
Νερού : Οι πυροσβεστήρες νερού όπως και οι πυροσβεστικές φωλιές που εκτοξεύουν νερό είναι κατάλληλοι για κατάσβεση μόνο πυρκαγιών τύπου Α. Μην χρησιμοποιήσετε ποτέ πυροσβεστήρα νερού σε καυτά λάδια ή άλλα εύφλεκτα υγρά γιατί οι φλόγες θα δυναμώσουν κάνοντας την πυρκαγιά μεγαλύτερη! Οι πυροσβεστήρες νερού λειτουργούν συνήθως με νερό και πεπιεσμένο αέρα. Θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο αν είμαστε σίγουροι ότι η φωτιά περιέχει συνήθη εύφλεκτα υλικά, όπως αυτά που αναφέραμε στον παραπάνω πίνακα. Επίσης δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ποτέ σε περίπτωση ύπαρξης ηλεκτρικής τάσης στην περιοχή. Αν δεν υπάρχει εναλλακτική κλείστε πρώτα τον γενικό του ρεύματος πριν από τη χρήση.
Water mist : Οι πυροσβεστήρες ψεκασμού με νερό χρησιμοποιούνται για κατάσβεση πυρκαγιών τύπου Α, C και Ε μιας και λειτουργούν έτσι ώστε να μην δημιουργούν αγωγό με το ηλεκτρικό ρεύμα.
Wet chemical : Οι πυροσβεστήρες wet chemical χρησιμοποιούνται για κατάσβεση πυρκαγιών τύπου Α και είναι οι μόνοι κατάλληλοι για πυρκαγιές τύπου F. Περιέχουν οξικό κάλιο, ανθρακικό κάλιο ή κιτρικό κάλιο. Το υλικό μοιάζει με αφρό και σβήνει την πυρκαγιά μετατρέποντας το καυτό λάδι σε σαπούνι αφαιρώντας του παράλληλα και το οξυγόνο. Χρησιμοποιείται κυρίως σε χώρους εστίασης.
